Can Azerbaycan ‘da İslamın şahlanışı Helal gıda arayışını da hızlandırdı. Müslüman toplumda uyanış, Helal market arayışını da beraberinde getirmiş. Bakü’de bu hizmeti yerine getirmek için herbiri ortalama 1000-1500 metrekare alana sahip 5 market açan şirket bu konularda çalışmalar yapmak üzere GİMDES’i Azerbeycan’a davet etti.
GİMDES Heyetine başkanlık eden GİMDES Başkanı ile Dr.H.K.BÜYÜKÖZER’le Türkiye dönüşünde görüştük. Sorularımıza aldığımız cevapları sizlere paylaşmak istedik.
Soru: Azerbaycan’a gidiş maksadınızı açıklarmısınız?
HKB: Azerbaycan’a ilk defa gitmedik. Yaklaşık 1.5 sene önce de yine oradaki kardeşlerimizin bir davetine icabet etmek için Bakü’ye gitmiştim.O ziyaretimde, beni şaşkına döndüren çok güzel , çok coşkulu, çok takva yüklü insanlarla karşılaştım. Sovyetlerin 70 yıllık zulümlerinden sonra gördüklerim beni şaşırtmıştı. Demekki zulüm ne kadar şiddetli, ne kadar acımasız olursa olsun abad olamıyor. Yerini hemen iman dolduruyor, diye düşünmüştüm.
Önceki gidişimde helal ürünler ve helal sertifikalama üzerinde çeşitli söyleşiler, sohbetler, konferanslar yaptık. O zamandan bugünlere bu kardaşlarımız boş durmamış Helali kuvveden uygulamaya sokacak çalışmalar yaptılar. Bir yandan en önemli ihtiyaçlardan biri olan Helal Et , Helal Tavuk kesimi için çalışmalar yaptılar. Günde 60 bin tavuk kesimi yapan bir firmanın GİMDES Helal Standardına uygun kesim yapacak duruma ve kamera sistemi ile GİMDES merkezinden takib edilebilir hale gelmesini sağladılar. Bu gidişimiz bu tesisin denetlenmesi, burada çalışacak kasabların Helal Sertifikalı kasablar haline gelmesi için Kasab eğitimi, bundan sora Helal Sertifika almak isteyen firmaların yakın takibinde bulunabilecek Helal Sertifikalı denetçi ihtiyacını karşılayacak eleman sağlamak üzere Helal Sertifikalı Denetçi eğitimi yapmak ve Helal Market konularında istişarelerde bulunmak maksadı ile gerçekleşti.
Soru: Helal Marketler hakkında görüşleriniz nasıl oldu?
HKB: Şürketin Sahibi Tuğrul Bey ve Marketlerden sorumlu ve Denetçi eğitimimize de katılan kardeşlerimle uzun uzun görüşmeler yapma fırsatımız oldu. Marketler RAHAT Market ismini taşıyor. Sloganları ise, RAHAT, HELAL, GÜVENLİ. Fotoğraflardan da görülebileceği gibi marketlerin dış cephesinde bu ifadeler görkemli bir şekilde yer almakta. Girişte çocuklu müşterilerin çocukları için modern ve güvenli bir oyun alanı yapılmış. Market alanına girişte ilk anda çok büyük bir alan seçildiği ve raflara çok fazla stok maliyetine sebep olabilecek ürün yerleştirildiği dikkat çekmekte. Bunun sebebini sordum. Ne yazık ki toplumda büyüklük kompleksi ve çok ürün görme zafiyetinin olduğunu ifade ettiler. Ancak bu aynı marketin takriben 3 katı raf ve diğer işletme maliyeti ile çalışmasına sebep olmakta. Toplumun en kısa zamanda bu zaafının giderilesi çalışmalarına önem verilmesi üzerinde duruldu.
Diğer bir zaaf da dünyanın her tarafından ürün yığmaya çalışılmış. Bu da Helal çizgisinde sıkıntılar oluşturmuş. Toplumun yaygın olan Helal çizgisi yeni oluşmakta, dolayısı ile önceki helal olmayan çizgi ile olması gereken keskin fark henüz yerine tam oturmamış. Market yönetiminde de bu çizgi zaafı görülebiliyor. Yöneticilerle Halal Dünya Marketleri konsepti üzerinde görüştük . Böyle büyük alanlar yerine 50-100 metrekarelik alanlarda daha rafine helal konseptini topluma tanıtmanın yararı üzerinde mutabat sağlandı. Önümüzdeki yakın zaman içinde bu konsepti denemenin başlatılacağını ümid ediyorum.
Soru: Ziyaret ettiğiniz bu marketlerde GİMDES’den Helal sertika almış firmaların da ürünleri raflarda bulunuyormuydu?
HKB: Evet; özellikle Market yöneticileri GİMDES’le işbirliği anlayışında çalışmalar yaptıkları için GİMDES Helal Sertifikalı ürünleri ni seçmeye çalışmışlar. Raflarda Beşler, Ankara, Selva, Pastavilla makarnalarını, Keskinoğlu tavuk ve Ravika Zetinyağı, Sunar yağları ve Yörsanın geniş bir ürün repertuarı ile raflarda yerini almiş. Ancak bu kardeşlerimizin üzüntülerini belirtmek istiyorum. Bu ürünlerin hiçbirinin etiketlerinde GİMDES’in Helal logosunu göremiyoruz. Biz GİMDES’in sitelerinde yayınlanan listelerinden seçerek talep ediyoruz. Ama logosuz olarak gelince biz müşterilerimize izah etmekte zorlanıyoruz. Sadece Koska’nın ürünlerinde GİMDES’in helal logosu bulunmakta.
Doğrusunu isterseniz biz de üzüldük. Bu logo koymama davranışını sitemle karşılıyorum. Firmalarımızın umarım makul bir sebepleri vardır. Bütün dünyada etiketlerde güvendikleri sertifiksa kurumlarının logosunu görme isteklerinin yoğunlaştığı bir zaman diliminde firmalarımızın bu ilgisizliğini izah etmek gerçekten zor bir durumdur.
